Stanisław Firszt w swej znakomitej pracy ,,Cmentarzyska i cmentarze legnickie’’ (Szkice legnickie,Legnica 1999) pisze:
,,Zachował się też fragment muru cmentarnego z drugiego etapu rozbudowy cmentarza, graniczący z dawnym ogrodnictwem. Tu wszystkie tablice są już całkowicie skute. W dwóch przypadkach można było odczytać tylko daty:1850 i 1858 rok. Kiedyś stały tu dwie kaplice grobowe, po których nie zostało nic.’’
Mogę dopisać –fragmenty dawnego cmentarnego muru rozebrano we wrześniu 2014 roku. Przyczyną rozbiórki była budowa w tym miejscu kolumbarium. Nie wiem jak wyglądała sytuacja w roku 1999, ale na pewno nie wszystkie tablice były skute. Dobrze pamiętam choćby tablicę rodziny Becker, która zapewne znajdzie się w nowym lapidarium. Myślę także, że kaplic grobowych było więcej niż dwie- tak twierdził jeden z moich rozmówców i jestem skłonny w to uwierzyć.
Tak czy inaczej podkreślanie, iż legnicki cmentarz przy Wrocławskiej ma ponad 190 lat jest po prostu nie na miejscu. Legnicki cmentarz obecnie niczym nie różni się od całej masy współczesnych komunalnych nekropolii i można go określić jako 60 letni cmentarz założony wokół zabytkowej kaplicy o "wcześniejszym pochodzeniu".
Hmmm i tak i nie.Dawne groby nie istnieją ,ale szczątki zostały przecież w ziemi.Kaplica,bramy,grobowce,zieleń,ścieżki-to także wszystko jest starsze niż 60 lat.To jest dyskusja w której udział powinni wziąć historycy,
filozofowie,przedstawiciele różnych wyznań,znawcy sztuki sepulkralnej... Być może takie grono ustaliłoby kwestię odpowiedniego nazewnictwa.
Nie wierzę, że niemieckie szczątki zostały w ziemi. Przecież przy każdym polskim pochówku dochodziłoby do ich wydobycia. Być może miało to miejsce, być może każde takie wydobyte szczątki "lądowały" w bliżej nieokreślonej mogile - niewiem. To wymaga dopowiedzenia i wyjaśnienia. Piszesz, że są grobowce - ile ich zostało. Nawet nie procent - niezauważalny promil. Bramy, zieleń i ścieżki - tylko ktoś obeznany wie, że to poniemieckie pozostałości. Dla przeciętnego człowieka odwiedzającego legnicki cmentarz ww. elementy to typowe elementy nekropoli, po której nie widać, że ma więcej niż kilkadziesiąt lat. Obecnie właściwie gdyby nie kaplica - której architekturę też na upartego, ktoś nieobeznany, może zakwalifikować jako powojenną - świadczy, iż legnicki cmentarz pamięta czasy przedwojenne. Śladow jego ponad 190 letniej historii nie ma żadnych. Pozostaje tylko świadomość, bez namacalnych elementów. I o tym piszę, że stwierdzenie z dumą, mówiąc o blisko 200 letnim istnieniu legnickiego cmentarza jest po prostu nie na miejscu, mając na uwadzę, co się wydarzyło ok. 60 lat temu.
Nie do końca rozumiem tej dyskusji. To w końcu cmentarz powstał w 1822 roku czy nie ? Jeśli tak to wg. mnie ma 190 lat. Czy np. kościół który powstał w 1200 roku a był wielokrotnie przebudowywany i z pierwotnego pozostały fundamenty nie mówimy o nim, że ma 800 lat ?
W tym sęk, że na tym cmentarzu skutecznie usunięto nawet owe "fundamenty". Ponad 190 lat ładnie brzmi, ale obecnie jest tylko "hasłem". Zresztą nie jest to tylko problem Legnicy, ale i wielu innych miast na Ziemiach Odzyskanych w których po wojnie rozebrano wiekowe nekropolie. Proponuje koledze wybrać się na teren dawnej "kongresówki" i spacer po cmentarzach powstałych w pierwszej połowie XIX wieku. Idąc Twoim tokiem rozumowania bloki na legnickim Starym Mieście już dawno winny uzyskać status zabytku, Bądź co bądź są elementem blisko 800 letniego Starego Miasta... Nikt nie polemizuje z datą w kalendarzu, ale na ów wiek legnickiego cmentarza duży cień rzuca fakt barbarzyńskiej jego likwidacji gdy miał ok 140 lat. Od tego okresu mineło raptem 60 lat...
/
